Ayrılma kaygısı bozukluğu, bireyin özellikle kendisine yakın olan kişilerden ayrılma düşüncesiyle yoğun bir kaygı ve korku yaşaması durumudur. Bu kaygı, kişinin günlük yaşam aktivitelerini önemli ölçüde kısıtlayabilir ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Çocuklarda sıklıkla görülen bu bozukluk, yetişkinlerde de ortaya çıkabilir.
Bağlı olduğu kişiden ayrılma düşüncesi bile bireyde aşırı endişe yaratabilir.
Baş ağrısı, karın ağrısı, bulantı, nefes darlığı gibi fiziksel şikayetler görülebilir.
Ayrılma kaygısı yaşayan bireyler, okul veya sosyal etkinliklere katılmaktan çekinebilirler.
Evde yalnız kalma veya karanlıkta uyuma gibi durumlarda yoğun kaygı yaşanabilir.
Birey, sürekli olarak bağlı olduğu kişinin yanında kalmak isteyebilir ve ayrılmamak için çeşitli taktikler geliştirebilir.
Birey, bağlı olduğu kişinin hastalanacağı, kaza yapacağı veya öleceği gibi düşüncelerle sürekli olarak meşgul olabilir.
Ayrılma kaygısı bozukluğunun kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve beyin kimyası gibi çeşitli faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Ailede anksiyete bozukluğu öyküsü olan bireylerde ayrılma kaygısı bozukluğu gelişme riski daha yüksek olabilir.
Travmatik yaşantılar, aile içinde yaşanan sorunlar veya aşırı koruyucu bir aile ortamı ayrılma kaygısı bozukluğunun gelişmesine katkıda bulunabilir.
Beyindeki bazı nörotransmitterlerin dengesizliği, ayrılma kaygısı bozukluğuna neden olabilir.
Ayrılma kaygısı bozukluğu, etkili tedavi yöntemleriyle yönetilebilen bir durumdur. Tedavi, bireyin yaşına, belirtilerin şiddetine ve eşlik eden diğer sorunlara göre kişiselleştirilir.
Bilişsel davranışçı terapi (BDT), ayrılma kaygısı bozukluğunun tedavisinde en sık kullanılan yöntemlerden biridir. BDT, bireyin olumsuz düşünce ve davranışlarını değiştirerek kaygıyı azaltmayı amaçlar.
Şiddetli belirtilerin olduğu durumlarda, antidepresan veya anksiyete giderici ilaçlar kullanılabilir.
Aile terapisi, özellikle çocuklarda görülen ayrılma kaygısı bozukluğunda etkili olabilir. Aile üyelerine, çocuğun durumunu anlamaları ve ona nasıl destek olacakları konusunda eğitim verilir.
Ayrılma kaygısı bozukluğu, tedavi edilmediğinde bireyin sosyal yaşamını ve okul başarısını olumsuz etkileyebilir. Ancak, erken teşhis ve uygun tedavi ile bu bozukluğun üstesinden gelmek mümkündür. Eğer siz veya çocuğunuz ayrılma kaygısı belirtileri gösteriyorsa, bir psikolog veya psikiyatristten yardım almanız önemlidir.